Voorbeeld 1 In het Stadslab bieden we veel (verschillende) modules aan, aan studenten van allerlei opleidingen. Op een dag, toen we met een externe groep werkten, probeerden we hun angst voor technologie en specifiek programmeren te verlichten door de les te beginnen met: ‘Jullie hoeven niet allemaal programmeur te worden, maar het helpt als je er meer vanaf weet om specifiekere eisen te stellen aan systemen dan een passieve gebruiker te zijn van wat er is.” Een collega die tegelijkertijd in het lab werkte, kwam later naar ons toe en zei: “Eigenlijk zijn ze nu programmeurs geworden, alleen op een heel basaal niveau.” Hij had gelijk, dat waren ze. En door studenten dat mee te geven kunnen we nog beter de angst voor technologie wegnemen. Geweldig, als er binnen een team ruimte is om elkaar constant scherp te houden en elkaar te blijven verbeteren.

Voorbeeld 2 Omdat het lab altijd open is en we een van de muren van de klasruimte hebben weggehaald, komen er veel mensen langs tijdens de lessen. Dit vereist dat we de aandacht van studenten op ons programma weten te houden, vooral tijdens de ‘spreektijd’. Deze actieve vorm van lesgeven zorgt ervoor dat andere ‘voorbijgangers’ soms een tijdje stoppen en luisteren, zoals omstanders bij een openbaar evenement. In een van deze lessen voor excellente studenten uit het voortgezet onderwijs liepen enkele van ‘onze’ technische studenten voorbij en benaderden ons met de vraag waarom ‘zij zelf geen ontwerplessen kregen, zoals deze leerlingen, in hun technische opleiding’. Deze vraag zorgde ervoor dat we samen met het management en andere docenten nu ontwerpcursussen bieden voor technische studenten in een open badge-setting.

Leer met de studenten mee: Sta open voor nieuwe kennis, ook (/juist) als deze van (je eigen) studenten komt. Leer samen, blijf ook zelf ontdekken en durf dat te benoemen.

Blijf beschikbaar : Het lab is altijd open en daarmee is er altijd een steward te vinden die kan helpen. We proberen ook docenten op diezelfde manier toegankelijk 'in te plannen' voor hulp.

Creëer een 'experimenteer-klimaat': Waarin hulp dichtbij is, maar ver genoeg om zelf eerst wat experimenten te kunnen doen.

(+): De open vorm van onderwijs leidt tot ongeorganiseerde ontmoetingen. Bijvoorbeeld technische- en communicatiestudenten, die elkaar in de formele onderwijssituatie nauwelijks treffen, ontmoeten elkaar omdat ze gelijktijdig gebruik van het lab. Dit levert waardevolle nieuwe contacten op, leidt tot nieuwe concepten en nog niet eerder opgezette projecten. Ook het diverse team van stewards, studenten die het lab beheren, maakt dankbaar gebruik van deze toevallige ontmoetingen. Enkelen van hen zijn ondertussen (succesvolle) eigen ondernemingen gestart. Zonder het lab hadden ze elkaar waarschijnlijk nooit ontmoet. (Troxler & Mostert, 2019)

(+): De openheid in het team van docenten maakt het mogelijk om in allerlei situaties te leren en creëert de vrijheid om te improviseren en fouten te maken. Vooral tussen docenten van verschillende opleidingen is dit uniek. In het lab creëren we een leeromgeving voor iedereen die in het lab is, ongeacht hun ervaring en status.

(-): Omdat er veel activiteit is in het lab, maakt het open klimaat het voor velen moeilijk om zich (voor lange tijd) te concentreren, wat (lange) instructies of het gebruik van (lange) video’s in lessen onmogelijk maakt. Soms maken we gebruik van andere klaslokalen om meer gedetailleerde instructies te geven of om een meer gerichte werkruimte te bieden. Vooral bij langere projecten en cursussen is dit waardevol gebleken. Het maakt ook dat we op een andere manier naar ons lesmateriaal kijken, video’s kunnen bijvoorbeeld ook voorafgaand of na de les(sen) worden bekeken.